×
فهرست این محتوا: پنهان چسب سیلیکون چیست انواع چسبهای سیلیکونی و گستره کاربرد آنها چسب سیلیکون چیست خواص و ویژگیهای چسب سیلیکون کاربردهای چسب سیلیکون ….
چسب سیلیکون یکی از انواع چسبهای پایه سیلیکونی است که در بسیاری از صنایع و کاربردها مورد استفاده قرار میگیرد. ویژگیهای منحصر به فرد این چسب شامل مقاومت بالا در برابر دما، رطوبت، اشعه ماوراء بنفش و خوردگی است که به آن امکان میدهد که در شرایطی که سایر چسبها نمیتوانند عمل کنند، عملکرد خوبی ارائه دهد. تنوع بینظیر این ماده، از فرمولاسیونهای عمومی گرفته تا چسب سیلیکون حرارتی و انواع با قابلیت خشک شدن سریع چسب سیلیکون، آن را به یک راهحل همهکاره برای چالشهای مختلف تبدیل کرده است.
چسب سیلیکون همچنین قابلیت چسبیدن به انواع مختلف سطوح از جمله پلاستیک، فلز،سیلیکون بهداشتی ، شیشه، چوب و… را داراست. در این مقاله، به بررسی نحوه استفاده و کار با چسب سیلیکون ، مواد لازم، نکات مهم و پیشنهاداتی که برای بهبود کار با این چسب وجود دارد، پرداخته خواهد شد.
در دنیای امروز، چسب های سیلیکونی به دلیل تنوع و سازگاری بینظیرشان، فراتر از یک ماده چسبنده ساده عمل میکنند. این خانواده از چسبها، با فرمولاسیونهای گوناگون، نیازهای متفاوتی را در صنایع مختلف برآورده میسازند. از چسبهای با سرعت خشکشوندگی بالا گرفته تا آنهایی که مقاومت حرارتی فوقالعادهای دارند، هر یک کاربرد خاص خود را مییابند. در واقع، ویژگیهای ذاتی سیلیکون مانند انعطافپذیری، پایداری در برابر اشعه فرابنفش و مقاومت شیمیایی، بستری برای تولید طیف وسیعی از چسب سیلیکونی با خصوصیات منحصر به فرد فراهم آورده است. این تنوع شیمیایی به تولید محصولاتی منجر شده که نه تنها در محیطهای معمولی بلکه در شرایط دشوار نظیر دماهای بسیار بالا (با چسب سیلیکون حرارتی) یا نیاز به اتصالات پیچیده (مانند چسباندن سیلیکون به سیلیکون) نیز بهترین عملکرد را از خود نشان میدهند.
چسب سیلیکون
چسب سیلیکون یک نوع چسب از جمله چسبهای پلیمری است که برای چسباندن سطوح مختلف به کار میرود. این نوع چسب بر اساس مواد پایهای سیلیکون ساخته شده است که به دلیل ویژگیهای منحصر به فردشان از طریق ترکیب با مواد دیگر به عنوان چسب مورد استفاده قرار میگیرند. این ویژگیها شامل مقاومت در برابر شرایط مختلف آب و هوایی، حرارت، نور و شیمیاییها، انعطاف پذیری، الاستیسیته و برخی ویژگیهای مهم دیگر میباشد.
علاوه بر این، چسب سیلیکون قابلیت چسبیدن به سطوح مختلف مانند فلزات، پلاستیکها، شیشه، سرامیک و حتی چوب را داراست.
در ساختار چسب، پایهای از سیلیکون مورد استفاده قرار میگیرد که به عنوان ماده چسبنده اصلی عمل میکند. به این پایهای که در واقع یک پلیمر سیلیکونی است، مواد دیگری مانند کاتالیزورها، ماده ضد چسب، افزودنیها و تقویت کنندهها اضافه میشود. این ترکیبات باعث میشوند که چسب خواص منحصر به فرد خود را برای چسباندن و چسبیدن به سطوح مختلف پیدا کند.
چسب سیلیکون دارای خواص و ویژگیهای متنوعی است که آن را از دیگر نوعهای چسبها متمایز میکند. در زیر به برخی از این ویژگیها اشاره میکنیم:
مقاومت در برابر دما: این محصول مقاومت بسیار خوبی در برابر دما دارد و میتواند در دمای بسیار پایین تا بسیار بالا (حدود -50 درجه سانتیگراد تا 200 درجه سانتیگراد) کار کند. به خصوص، چسب سیلیکون حرارتی که برای تحمل دماهای بسیار بالا طراحی شده است، در صنایعی که نیاز به پایداری در برابر حرارت زیاد است، مانند قطعات الکترونیکی، کورهها و تجهیزات صنعتی، کاربرد حیاتی دارد. این نوع از چسبها، پیوند محکمی را حتی در شرایط حرارتی شدید حفظ میکنند و برای کاربردهایی که نیازمند مقاومت در برابر چرخههای حرارتی مکرر هستند، ایدهآل است.
مقاومت در برابر آب: این چسب مقاومت بسیار خوبی در برابر آب دارد و میتواند در محیطهای رطوبتی و حتی آبی کار کند.
ایجاد عایق: چسب به دلیل ویژگیهایی که دارد، علاوه بر چسباندن، میتواند به عنوان عایق نیز استفاده شود. این ویژگی موجب شده است که چسب سیلیکون برای کاربردهای مختلفی مانند دربها و پنجرههای ضد آب، اتصالات الکتریکی و الکترونیکی، لولهکشی و ساختمانسازی استفاده شود.
انعطاف پذیری: چسب به دلیل انعطاف پذیری بالا، میتواند در برابر انقباض و اتساع سطحهایی که به آن چسبیده است مقاومت کند.
چسبندگی بالا: این نوع چسب دارای چسبندگی بسیار بالایی است که به دلیل این ویژگی، در بسیاری از کاربردها مورد استفاده قرار میگیرد.
مقاومت در برابر UV: این نوع چسب مقاومت بسیار خوبی در برابر تابش UV دارد و در برابر نور دارد و در برابر شرایط آب و هوایی نیز مقاوم است. همچنین این چسب از مقاومت بالایی در برابر حرارت برخوردار است و میتواند در دمای بالا و پایین ماندگاری داشته باشد.
همچنین چسب سیلیکون دارای ویژگیهایی مانند انعطافپذیری، چسبندگی بالا، عدم چسبندگی به سطوح غیر قابل چسبیدن و مقاومت در برابر مواد شیمیایی است. برخی از فرمولاسیونهای جدید چسب سیلیکونی با هدف افزایش بهرهوری، به گونهای طراحی شدهاند که امکان خشک شدن سریع چسب سیلیکون را فراهم میآورند و به این ترتیب، زمان مونتاژ و تولید را به شکل قابل توجهی کاهش میدهند. این ویژگی به ویژه در خطوط تولید صنعتی که سرعت از اهمیت بالایی برخوردار است، بسیار ارزشمند است و به افزایش راندمان کلی کمک شایانی میکند. به دلیل این ویژگیها، چسب سیلیکونی در بسیاری از صنایع مانند صنایع الکترونیک، خودروسازی، پزشکی و ساخت و ساز استفاده میشود.
چسب سیلیکون به دلیل ویژگیهای خاص خود، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. برخی از کاربردهای این چسب عبارتند از:
یکی از سوالات رایج در مورد این ماده، امکان چسباندن سیلیکون به سیلیکون است. با توجه به خواص منحصر به فرد سیلیکون، از جمله سطح نچسب آن و انرژی سطحی پایین، این کار میتواند چالشبرانگیز باشد. با این حال، با استفاده از چسب برای چسباندن سیلیکون که به طور خاص برای این منظور فرموله شدهاند، میتوان به نتایج عالی دست یافت. این چسبها اغلب دارای پایه سیلیکونی بوده و برای ایجاد پیوندی قوی و انعطافپذیر بین دو سطح سیلیکونی طراحی شدهاند. این فرمولاسیونهای خاص، با ایجاد واکنشهای شیمیایی یا نفوذ به ساختار سطحی سیلیکون، امکان اتصال محکم را فراهم میکنند. انتخاب چسب سیلیکونی مناسب برای این کاربرد حیاتی است تا از دوام و استحکام اتصال اطمینان حاصل شود و از جدا شدن ناخواسته جلوگیری شود.
چسب سیلیکون یک ماده چسبنده است که بر اساس پلیمر سیلیکون تشکیل شده است. این نوع چسب برای بسیاری از کاربردها در صنعت الکترونیک بسیار مفید است. در زیر تعدادی از کاربردهای متداول چسب سیلیکون در الکترونیک آورده شده است:
نصب و چسباندن قطعات الکترونیکی: چسب سیلیکون می تواند در نصب و چسباندن قطعات الکترونیکی مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، آن را می توان برای نصب مدارهای الکترونیکی بر روی صفحات مدار چاپی (PCB)، اتصال کابل ها به قطعات، یا ایجاد اتصالات بین قطعات مختلف استفاده کرد.
ضدآبسازی: چسب سیلیکون خاصیت ضدآب دارد و می تواند در تعمیرات و نگهداری دستگاه های الکترونیکی استفاده شود. با استفاده از این چسب، می توان محفظه ها و قطعات الکترونیکی را در برابر رطوبت، گرد و غبار و سایر آلاینده ها محافظت کرد.
عایق برقی: به دلیل خواص عایقی خود، چسب سیلیکون می تواند در سیستم ها و قطعات الکترونیکی برای جدا کردن و عایق کردن اجزای مختلف استفاده شود. این ماده می تواند به عنوان یک لایه عایق بر روی مدارهای الکترونیکی، سوکت ها، ترانزیستورها و سایر قطعات مورد استفاده قرار گیرد.
حفاظت در برابر حرارت: چسب سیلیکون می تواند در برابر حرارت مقاومت کند و می تواند در سیستم ها و قطعات الکترونیکی برای حفاظت از قطعات در برابر دمای بالا استفاده شود. به عنوان مثال، چسب سیلیکون حرارتی به طور خاص برای این منظور توسعه یافته است و با ایجاد یک لایه محافظ، از اجزای حساس در برابر گرمای بیش از حد محافظت میکند. این چسبها در دستگاههایی مانند منابع تغذیه، مدارهای توان بالا و LEDها که گرمای قابل توجهی تولید میکنند، نقش حیاتی ایفا میکنند. آن را می توان برای ایجاد عایق حرارتی در دستگاه های الکترونیکی یا ترمیستورها استفاده کرد.
جذب لرزش و شوک: خواص جذب لرزش و شوک چسب سیلیکون می تواند در حفاظت از قطعات الکترونیکی در برابر لرزش ها و ضربات کمک کند. این ماده می تواند در سیستم هایی که به لرزش و ضربه های خارجی آسیب می بینند، مانند محیط های صنعتی یا خودروها، مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین، چسب سیلیکون به دلیل مقاومت بسیار خوبی در برابر شرایط آب و هوایی، در کاربردهای بیرونی همچون سیستمهای برقی در فضا، ساخت قطعات سیستمهای جت هواپیما، قطعات دریایی و موارد دیگر نیز استفاده میشود.
چسب سیلیکون سایز کوچک
نحوه استفاده از چسب سیلیکون به صورت زیر است:
تمیز کردن سطح: قبل از استفاده از چسب ، سطح مورد استفاده باید کاملاً تمیز و خشک باشد. از محلول آب و الکل یا اسپری شستشوی سطح استفاده کنید تا سطح از روغن یا ذرات گرد و خاک پاک شود.
برش چسب: برشی از چسب را با استفاده از ابزاری مانند چاقو یا قیچی برید.
قرار دادن چسب: چسب را به دلخواه خود قرار دهید، معمولاً با استفاده از یک ابزار مانند سرنگ یا پیستول چسب میتوانبد این کار را انجام دهید
اعمال فشار: پس از قرار دادن چسب، فشار روی قطعه را به طور دستی یا با استفاده از ابزار مانند قرقره برای بسته شدن هوای داخل چسب اعمال کنید.
خشک کردن: چسب به طور کامل در مدت زمانی بین 24 تا 48 ساعت خشک می شود. قبل از استفاده بررسی کنید که چسب به طور کامل خشک شده باشد. عواملی مانند رطوبت محیط، دمای هوا و ضخامت لایه چسب، بر زمان خشک شدن سریع چسب سیلیکون تاثیرگذارند. برای سرعت بخشیدن به فرآیند خشک شدن، میتوان از محیطهای با تهویه مناسب و رطوبت کنترل شده استفاده کرد. همچنین برخی از چسب های سیلیکونی با فرمولاسیونهای خاص، زمان خشک شدن کوتاهتری دارند که برای پروژههای با فوریت بالا ایدهآل هستند و میتوانند به طور قابل توجهی زمان انتظار را کاهش دهند.
نکته: ممکن است زمان خشک شدن چسب برای بعضی مواد طولانی تر از 48 ساعت باشد. توجه به این نکته و رعایت زمان کافی برای عملآوری کامل، به پایداری نهایی اتصال کمک شایانی میکند. برخی از چسب های سیلیکونی با فرمولاسیونهای خاص، زمان خشک شدن کوتاهتری دارند که برای پروژههای با فوریت بالا ایدهآل هستند.
در نگهداری و حفظ چسب، به دمای مناسب توجه داشته باشید. برای حفظ بهتر چسب سیلیکون، بهتر است در جای خشک و خنک قرار دهید.
قبل از استفاده، چسب را به مدت 24 ساعت در دمای اتاق نگه دارید تا دمای آن با دمای اتاق تطابق پیدا کند، باید به مدت حداقل ۲۴ ساعت بگذرد. پس از آن میتوانید از آن استفاده کنید.
در حین کار با چسب سیلیکون باید به این نکات توجه کنید:
استفاده از چسب سیلیکون ممکن است برای کاربرانی که اولین بار از آن استفاده میکنند، با چالشهایی همراه باشد. به همین دلیل، در ادامه به برخی از نکات مهم در استفاده از چسب سیلیکون اشاره خواهیم کرد:
انتخاب نوع مناسب: برای هر کاربرد خاص، نوعی خاص از چسب سیلیکون مناسب است. به عنوان مثال، اگر قصد چسباندن سیلیکون به سیلیکون را دارید، باید به دنبال چسب برای چسباندن سیلیکون باشید که برای این منظور طراحی شده است. این چسبها معمولاً دارای فرمولاسیونهای خاصی هستند که به دلیل ماهیت نچسب سیلیکون، پیوند پایداری را فراهم میکنند. همچنین برای کاربردهای دمای بالا، چسب سیلیکون حرارتی بهترین گزینه است که میتواند در برابر تنشهای حرارتی مقاومت کند. بنابراین، پیش از خرید این محصول، نیاز است که به دقت بررسی شود که آیا آن برای کاربرد مورد نظر مناسب است یا خیر.
نحوه ذخیره سازی: چسب باید در محیط خشک و خنک نگهداری شود. در صورتی که محصول در محیط گرم و مرطوب نگهداری شود، کیفیت آن کاهش مییابد و ممکن است به کار نیاید.
نحوه استفاده: برای استفاده از چسب ، معمولاً باید دو محصول را با هم ترکیب کرد. لذا، قبل از شروع به کار، نیاز است که روش استفاده را به دقت بررسی کنید. این شامل درک دقیقی از مقادیر دو ماده، دمای مناسب و زمان خشک شدن محصول میشود.
استفاده از وسایل ایمنی: در هنگام استفاده از چسب سیلیکون، نیاز است که وسایل ایمنی مناسب مانند دستکش، ماسک و عینک استفاده شود.
همانند هر ماده شیمیایی دیگر، استفاده نادرست از چسب سیلیکون میتواند به خطراتی برای سلامتی انسانها و محیط زیست منجر شود.
تحریک چشم، پوست و دستگاه تنفسی: تماس با چسب سیلیکون میتواند باعث تحریک چشم، پوست و دستگاه تنفسی شود. این عوارض ممکن است در صورت استنشاق دود چسب سیلیکون، تماس با پوست یا مالیدن به چشمها رخ دهد. در صورت بروز هر یک از این عوارض، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
ایجاد تهوع، سردرد و سرگیجه: تماس با چسب سیلیکونی میتواند باعث بروز تهوع، سردرد و سرگیجه شود. در صورت بروز هر یک از این عوارض، باید فوراً به هوای تازه پناه ببرید.
خطر انفجار: چسب سیلیکونی قابلیت اشتعال و انفجار دارد، بنابراین باید از قرار دادن آن در نزدیکی حرارت و یا منابع آتشزا خودداری کرد.
خطر آتش سوزی: چسب میتواند منبع آتش سوزی باشد، بنابراین باید از استفاده در محیطهای خشک و حرارتی خودداری کرد.
نگهداری نامناسب: نگهداری نامناسب چسب میتواند باعث تغییر خواص و ویژگیهای آن شود. برای نگهداری درست، باید این محصول را در جای خشک، خنک نگه داشت.
برای یادگیری کار با چسب سیلیکون و به دست آوردن اطلاعات بیشتر درباره آن، میتوانید از منابع زیر استفاده کنید:
سایتهای تخصصی در این حوزه مانند silicones.eu و silicones.org
کتاب “Handbook of Silicon Based MEMS Materials and Technologies” نوشته محمد ایمان مرادی و همکاران
مقالات علمی در مجلات مختلفی مانند Journal of Applied Polymer Science و Journal of Adhesion Science and Technology
ویدئوهای آموزشی در سایتهای آموزشی مانند Udemy و Lynda.com
مشاوره با کارشناسان مجرب در صنعت سیلیکون در شیمی افسون
چسب سیلیکون موجود دارید؟