Showing all 2 results
Showing all 2 results
کبالت مایع، محلولی حاوی ترکیبات کبالت است که به‌عنوان شتاب‌دهنده در صنعت رزین و رنگ کاربرد دارد. این ماده با تسریع فرآیند پلیمریزاسیون، زمان خشک شدن رزین‌ها را کاهش می‌دهد و به بهبود کیفیت نهایی محصول کمک می‌کند. کبالت مایع همچنین به‌عنوان کاتالیزور در برخی واکنش‌های شیمیایی استفاده می‌شود و در تولید رنگدانه‌ها نیز نقش دارد.
این عنصر شیمیایی با عدد اتمی ۲۷ و نماد Co در جدول تناوبی نمایش داده می‌شود. کبالت در پوسته زمین یافت می‌شود و پس از استخراج، با ذوب احیائی به فلزی براق و سخت تبدیل می‌شود. به دلیل تشکیل فیلم اکسید غیرفعال، این فلز در برابر اکسیداسیون مقاوم است، اما هالوژن‌ها و گوگرد می‌توانند به آن حمله کنند. کبالت مایع در دمای معمولی می‌تواند با اسیدهای معدنی واکنش نشان دهد.
کبالت مایع چیست
در نگاه اول، کبالت مایع یک مایع ویسکوز بنفش‌رنگ یا ارغوانی‌ست که بوی خاصی دارد. در ادامه به چند ویژگی کلیدی آن اشاره می‌کنیم که در خرید و استفاده عملی بسیار مهم‌اند:
کبالت مایع معمولاً بنفش پررنگ یا متمایل به آبی است. رنگ آن نشان‌دهنده غلظت و نوع نمک کبالت موجود است. رنگ کبالت، به‌طور خاص به رنگدانه آبی کبالت اشاره دارد که از ترکیب اکسید کبالت(II) با اکسید آلومینیوم (آلومینا) در دمای بالا تولید می‌شود.
این رنگدانه، آبی روشن و پایداری است که در تولید سرامیک‌ها، شیشه‌ها، جوهرها و رنگ‌ها استفاده می‌شود. آبی کبالت به دلیل پایداری بالا در برابر نور و حرارت، از دیرباز در هنر و صنعت مورد توجه بوده است.
معمولاً به صورت کبالت ۶ درصد در بازار شناخته می‌شود، یعنی ۶ درصد وزنی کبالت فلزی در محلول وجود دارد. البته نمونه‌های ۸٪ یا کمتر هم وجود دارند اما کاربرد صنعتی رایج معمولاً همان ۶٪ است.
کبالت مایع در حلال‌های آلی مثل نفت سفید، تولوئن یا ایزوپروپانول حل شده است. گاهی بر پایه ترکیبات آروماتیک عرضه می‌شود که می‌تواند بر سرعت واکنش و بوی ماده تأثیرگذار باشد.
این ماده حساس به دما، نور مستقیم خورشید و تماس با هوا است. بنابراین باید در ظروف دربسته، در دمای کمتر از ۲۵ درجه و به دور از نور نگهداری شود.
کبالت مایع در انواع مختلفی عرضه می‌شود که بسته به نوع و درصد ترکیب، در مصارف گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرد:
کبالت ۱۰ درصد: این نوع کبالت مایع، به‌عنوان شتاب‌دهنده در فرآیند پخت رزین پلی استر و وینیل استر استفاده می‌شود. افزودن ۰.۲ تا ۰.۵ درصد از این محلول به رزین، سرعت واکنش سخت شدن را افزایش می‌دهد و به بهبود خواص مکانیکی محصول نهایی کمک می‌کند.
کبالت بی‌رنگ (مانند HL88): این نوع کبالت مایع، به دلیل شفافیت بالا و عدم تغییر رنگ در محصول نهایی، در تولید رزین‌های شفاف و بی‌رنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. کبالت بی‌رنگ به‌عنوان خشک کن قوی عمل می‌کند و در صنایع رنگ و رزین، ریخته‌گری، تولید جوهر و FRP کاربرد دارد.
انواع کبالت
کبالت مایع تنها یک شتاب‌دهنده ساده برای رزین پلی‌استر نیست. اگرچه بیشترین استفاده‌ی آن در صنایع کامپوزیت و پخت رزین است، اما در سایر زمینه‌های صنعتی و حتی پزشکی نیز جایگاه قابل‌توجهی دارد. در ادامه، کاربردهای مهم و حرفه‌ای کبالت مایع را مرور می‌کنیم.
اصلی‌ترین و پرکاربردترین نقش کبالت مایع، شتاب‌دهی به فرآیند پخت رزین پلی‌استر غیر اشباع است. در این فرآیند:
کبالت با هاردنر (پراکسید MEKP) واکنش می‌دهد؛
واکنش رادیکالی را آغاز می‌کند؛
و در نهایت، باعث سخت شدن رزین می‌شود.
این ویژگی باعث شده کبالت مایع به یک بخش جدانشدنی از خطوط تولید فایبرگلاس، سنگ مصنوعی، قالب‌گیری دستی (Hand Lay-Up)، اسپری آپ، ژل‌کوت و دیگر محصولات رزینی تبدیل شود.
نکته مهم: در این کاربرد، کبالت در حقیقت کاتالیزور واکنش پلیمریزاسیون محسوب می‌شود، اما چون واکنش در غیاب گرما و با سرعت پایین آغاز می‌شود، نقش «شتاب‌دهنده» نیز دارد.
کبالت یکی از فلزات کمیابی‌ست که در تولید رنگدانه‌های خاص فلزی استفاده می‌شود، به‌خصوص:
رنگ آبی کبالت (Cobalt Blue)
سبز کبالت (Cobalt Green)
و بنفش کبالت
در این کاربرد، ترکیبات کبالت (هم به‌صورت نمک و هم محلول آلی) پایه تولید رنگدانه‌های سرامیکی، لعاب و رنگ‌های صنعتی هستند. کبالت مایع، به دلیل حلال‌پذیری بالا و واکنش‌پذیری مناسب، گاهی در ساختار رنگدانه‌سازی وارد می‌شود.
هرچند استفاده از کبالت مایع به‌صورت مستقیم در پزشکی رایج نیست، اما ترکیبات کبالت (مثل کبالت کلرید یا کبالت۶) در حوزه‌های زیر کاربرد دارند:
ردیاب‌های ایزوتوپی در پزشکی هسته‌ای
ترکیبات مغناطیسی در تجهیزات MRI یا ایمپلنت‌های خاص
ترکیبات کبالت در ساخت و تقویت ویتامین B12 (کوبالامین)
کبالت مایع صنعتی به‌دلیل نوع حلال‌ها و ناخالصی‌ها، برای این کاربردها استفاده نمی‌شود، اما مفهومی از کاربرد کبالت در این حوزه‌ها ارائه می‌دهد.
کبالت به‌عنوان یک فلز استراتژیک، پایه بسیاری از آلیاژهای مقاوم به حرارت و خوردگی است. در ساخت:
سوپرآلیاژهای توربین‌های هواپیما
آلیاژهای مقاوم به سایش در تجهیزات حفاری یا پزشکی (مثلاً ایمپلنت‌های ارتوپدی)
آلیاژهای مغناطیسی و مقاوم به خوردگی در صنایع نفت و گاز
در فرآیند تهیه آلیاژها، اگر به‌صورت مایع یا محلول ارگانومتالیک استفاده شود، کبالت مایع می‌تواند به ترکیب افزوده شود. البته اغلب در شکل فلزی یا پودری است، اما ترکیبات مایع نیز در فرآیندهای شیمیایی آلیاژسازی یا رسوب‌دهی شیمیایی (CVD, PVD) کاربرد دارد.
در واکنش‌های شیمیایی پیچیده، کبالت به‌عنوان کاتالیزور فعال برای اکسیداسیون یا هیدروژناسیون استفاده می‌شود. به‌خصوص در صنایع پتروشیمی، جایی که:
تولید الکل‌ها و آلدهیدها
اکسیداسیون آروماتیک‌ها
یا شکستن زنجیره‌های بلند کربنی
مورد نظر است. کبالت مایع در این‌جا به‌عنوان پیش‌ماده یا کاتالیزور فعال وارد واکنش می‌شود و بسته به فرمولاسیون، در ترکیب راکتور یا بستر واکنش استفاده می‌گردد.
در مقیاس‌های کوچکتر یا در پروژه‌های تحقیقاتی، کبالت مایع ممکن است در موارد زیر نیز دیده شود:
افزودنی در پوشش‌های ضدخوردگی و مقاوم به UV
کاتالیزور در تولید پلیمرهای خاص و لاستیک‌های فنی
آزمایشگاه‌های سنتز نانوذرات فلزی کبالت یا اکسید کبالت
در فرایند ساخت قطعات فایبرگلاس یا کامپوزیتی، مهم‌ترین مرحله‌ای که کیفیت نهایی محصول را تعیین می‌کند، پخت کنترل‌شده‌ی رزین پلی‌استر است. در این‌جا است که نقش «کبالت مایع» به‌عنوان شتاب‌دهنده (Accelerator) اهمیت پیدا می‌کند.
رزین پلی‌استر به‌تنهایی نمی‌تواند سخت شود. برای شروع واکنش پخت (پلیمریزاسیون)، ابتدا باید:
کبالت مایع به رزین اضافه شود؛
سپس هاردنر (MEKP) وارد شود.
درواقع کبالت، یک کاتالیزور است که باعث فعال شدن پراکسید می‌شود و زنجیره واکنش را شروع می‌کند. بدون کبالت، واکنش یا اصلاً شروع نمی‌شود، یا بسیار کند و ناقص انجام می‌شود.
در اکثر پروژه‌ها، دوز مصرفی کبالت بین ۰٫۵٪ تا ۲٪ وزنی نسبت به رزین است. این مقدار بسته به شرایط محیط (دمای کارگاه، رطوبت، نوع رزین و قطعه) ممکن است کمی تغییر کند. به‌طور معمول:
برای کار در دمای حدود ۲۵ درجه: ۱٪ کبالت کافی است؛
در دمای پایین‌تر یا برای قطعات ضخیم‌تر، ممکن است ۱٫۵٪ هم نیاز باشد.
⚠️ هشدار: مصرف بیش‌ازحد کبالت باعث افزایش ناگهانی دمای واکنش و در نتیجه بروز ترک، حباب یا حتی سوختگی در رزین می‌شود.
یکی از اشتباهات رایج، ترکیب مستقیم کبالت و هاردنر است که بسیار خطرناک است. ترتیب درست مراحل ترکیب به‌صورت زیر است:
ابتدا کبالت مایع را به رزین اضافه کنید و کاملاً هم بزنید تا یکنواخت شود.
سپس هاردنر (MEKP) را به مخلوط اضافه کنید و دوباره به‌طور یکنواخت مخلوط نمایید.
ترکیب کبالت و هاردنر به‌صورت مستقیم و بدون رزین، می‌تواند باعث انفجار یا آتش‌سوزی شود.
کبالت مایع برای استفاده در رزین‌های پلی‌استر غیر اشباع (UP) و رزین‌های وینیل استر طراحی شده. در رزین‌های اپوکسی یا پلی‌یورتان کاربردی ندارد و حتی ممکن است تداخل واکنشی ایجاد کند. بنابراین، دقت در انتخاب نوع رزین و کبالت مطابق با سیستم مورد استفاده، الزامی است.
خشک کن کبالت، محلولی است که به‌عنوان شتاب‌دهنده در فرآیند پخت رزین‌های پلی استر غیر اشباع عمل می‌کند. این ماده با تسریع واکنش پلیمریزاسیون، زمان خشک شدن رزین را کاهش می‌دهد و به بهبود کیفیت محصول نهایی کمک می‌کند. خشک کن کبالت معمولاً به‌صورت مایعی بنفش یا بی‌رنگ عرضه می‌شود و در ترکیب با کاتالیزورهایی مانند متیل اتیل کتون پراکسید (MEKP) استفاده می‌شود.
کبالت مایع یکی از مهم‌ترین افزودنی‌ها در صنایع رزینی و فایبرگلاس است؛ اما همان‌طور که در هر ماده شیمیایی صنعتی باید اصول ایمنی رعایت شود، در مورد کبالت نیز دانستن خطرات بالقوه آن، بخشی از استفاده مسئولانه از این ماده است.
تماس مکرر یا مستقیم با کبالت مایع می‌تواند باعث بروز:
حساسیت‌های پوستی (خارش، قرمزی، التهاب)
و در برخی موارد نادر، آسم یا تحریک تنفسی شود.
کبالت در دسته مواد حساسیت‌زای مزمن قرار می‌گیرد. یعنی ممکن است در تماس‌های اولیه مشکلی ایجاد نکند، اما در بلندمدت باعث واکنش‌های آلرژیک شود.
✅ استفاده از دستکش نیتریل، ماسک فیلتردار و تهویه مناسب محیط کار، توصیه جدی ما به تمام اپراتورها و پرسنل کارگاهی‌ست.
هرچند در مصارف صنعتی احتمال بلع مستقیم تقریباً وجود ندارد، اما بخارهای آزادشده از کبالت مایع در فضای بسته می‌توانند در غلظت بالا:
باعث تحریک چشم، گلو و ریه شوند؛
و در مواجهه‌های بلندمدت، اثرات تجمعی در بدن ایجاد کنند.
ترکیبات کبالت، بسته به نوع ساختار شیمیایی، ممکن است در دوزهای بالا اثرات سمی سیستمیک نیز داشته باشند.
کبالت مایع نباید وارد فاضلاب، خاک یا منابع آبی شود. چرا؟
فلز کبالت در طبیعت تجزیه‌پذیر نیست.
در آب‌های سطحی ممکن است به آبزیان آسیب بزند.
و ورود آن به خاک می‌تواند میکروارگانیسم‌های مفید را تحت‌تأثیر قرار دهد.
در نتیجه، دفع پسماند حاوی کبالت باید تحت نظر دستورالعمل‌های محیط‌زیستی انجام شود و از تخلیه آن در چاه یا فاضلاب شهری اکیداً خودداری شود.
یکی از مهم‌ترین مضرات کبالت نه به‌تنهایی، بلکه در تماس مستقیم با هاردنر (پراکسید متیل اتیل کتون) بروز می‌کند. اگر این دو ماده بدون حضور رزین با یکدیگر ترکیب شوند، احتمال:
تولید گرمای شدید،
ایجاد شعله،
یا حتی انفجار کوچک وجود دارد.
⚠️ توصیه می‌شود کبالت و پراکسید همیشه به‌صورت جداگانه به رزین افزوده شوند و هرگز با هم تماس مستقیم نداشته باشند.
بر اساس گزارش‌های بین‌المللی (مانند IARC و OSHA)، برخی ترکیبات کبالت در دسته مواد مشکوک به سرطان‌زایی در انسان قرار گرفته‌اند. این موضوع عمدتاً مربوط به تماس مزمن با گرد و غبار یا بخارات کبالت در محیط‌های صنعتی با تهویه نامناسب است.
در نتیجه، هرچند کبالت مایع به‌تنهایی خطر فوری ندارد، اما کارگران یا تکنسین‌هایی که به‌صورت روزمره با این ماده در تماس هستند، باید:
سابقه‌ی پزشکی خود را بررسی کنند،
از تماس مستقیم و تنفس بخار جلوگیری کنند،
و در فواصل مشخص آزمایش‌های سلامت دوره‌ای انجام دهند.
از مهم ترین دلایل خرید کبالت مایع با کیفیت می توان به بوی خفیف و میزان سمیت بسیار کم آن ها اشاره نمود. از طرفی در فرایند اکسیداسیون بسیار فعال هستند و به عنوان خشک کننده عمل می نمایند. همچنین کیفیت بالای این عنصر موجب می شود تا با انواع پوشش ها سازگاری داشته باشد و رطوبت تاثیری روی روند خشک شدن آن نداشته باشد.
از آنجایی که کیفیت بالای این عنصر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، بهتر است هنگام خرید کبالت مایع بی رنگ مرکز فروش مطمئن و معتبری را انتخاب نمایید. تا هنگام مصرف آن ویژگی های این عنصر شیمیایی با اختلال مواجه نشوند.
شیمی افسون این عنصر شیمیایی را به صورت عمده نیز در اختیار مشتریان خود قرار می دهد. بنابراین شما با توجه به نیاز خود می توانید بسته های 1 کیلویی یا 20 کیلویی این عنصر را خریداری نماید. قیمت این محصول نیز با توجه به نوع و مقدار آن متفاوت است. برای اطلاع از قیمت ها و ثبت سفارش خود می توانید از طریق یکی از راه های ارتباطی این شرکت با مشاوران شیمی افسون تماس برقرار نمایید.
|>> جهت اطلاع از قیمت کبالت مایع با شماره 02144526383 تماس بگیرید <<|
از تماس مستقیم کبالت مایع با پوست و چشم‌ها خودداری کنید و در صورت تماس، محل مورد نظر را با آب فراوان شستشو دهید.
کبالت مایع را در محیطی خنک، خشک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
از مخلوط کردن مستقیم کبالت مایع با کاتالیزورها مانند MEKP خودداری کنید، زیرا ممکن است واکنش گرمازایی ایجاد شود که خطر آتش‌سوزی دارد.
با استفاده از کبالت مایع با کیفیت و رعایت نکات ایمنی، می‌توانید فرآیند پخت رزین‌های پلی‌استر را بهینه کرده و محصولاتی با کیفیت بالا تولید کنید.
